Home   Grammatik   Links   Metrik   Realien   Schriftsteller   Inhalt


Caesar, Bellum Gallicum VII 50

Marcus Petronius

Eodem tempore Lucius Fabius centurio, quique1 una murum ascenderant, circumventi atque interfecti muro praecipitabantur.2 Marcus Petronius, eiusdem legionis centurio, cum portam excidere3 conatus esset, a multitudine oppressus ac sibi desperans4 multis iam vulneribus acceptis manipularibus5 suis, qui illum secuti erant, "Quoniam," inquit, "me unā vobiscum servare non possum, vestrae quidem certe vitae prospiciam, quos cupiditate gloriae adductus in periculum duxi. Vos data facultate vobis consulite!"

Simul in medios hostes irrupit6 duobusque interfectis reliquos a porta paulum7 submovit.8 Conantibus auxiliari9 suis "Frustra," inquit, "meae vitae subvenire10 conamini, quem iam sanguis viresque deficiunt.11 Proinde abite, dum est facultas, vosque ad legionem recipite." Ita pugnans paulo post concidit12 ac suis saluti fuit.

 

1 quique = et ii, qui; 2 praecipitare: herabwerfen; 3 excidere: einschlagen; 4 sibi desperare: sich selbst aufgeben; 5 manipularis,is: Kamerad; 6 irrumpere, rupi: eindringen; 7 paulum: ein wenig; 8 submovēre: zurückdrängen; 9 auxiliari: helfen; 10 subvenire: zu Hilfe kommen; 11 deficere: verlassen; 12 concidere, cidi: fallen


Grammatik

eodem tempore: Abl.temporis (wann?) Abl.temp.

ascenderant: 3.P.Pl.Plusqu.akt.von ascendere:"sie hatten bestiegen"

circumventi atque interfecti: Nom.Pl.m.P.P.P. von circumvenire + interficere zu Fabius und et ii, qui: "umringt und getötet" Participium coniunctum

praecipitabantur: 3.P.Pl.Imperf.pass.von praecipitare: "sie wurden herabgeworfen"

cum: Narratives cum + Konj + Konj.Plusqu.vorzeitig: "als, nachdem"

conatus esset: 3.P.Sg.Konj.Plusqu.von conari "(nachdem) er versucht hatte"

oppressus: Nom.Sg.m.P.P.P.von opprimere: "überwältigt" Participium coniunctum

desperans: Nom.Sg.m.P.Praes.akt.von desperare: "verzweifelnd" Participium coniunctum

multis iam vulneribus acceptis: Abl.abs. - acceptis: P.P.P.von accipere: "erhalten" Ablativus absolutus

secuti erant: 3.P.Pl.m.Plusqu.(zu qui) von sequi: "sie waren gefolgt"

prospiciam: 1.P.Sg.Futur.akt.oder Konj.Praes.: "ich werde, will, möchte sorgen"

(cupiditate gloriae) adductus: Nom.Sg.m.P.P.P.von adducere zu duxi - Stützendes Partizip wird nicht übersetzt: "aus, durch Ruhmsucht (veranlasst)"

duxi: 1.P.Sg.Perf.akt.von ducere: "ich habe geführt"

data facultate: Abl.abs. - data: P.P.P.von dare: "gegeben, geboten" Ablativus absolutus

consulite: 2.P.Pl.Imperativ: "sorgt!" Verba mit Bedeutungswechsel

irrupit: 3.P.Sg.Perf.akt.von irrumpere: "er drang ein"

duobusque interfectis: Abl.abs. - interfectis: P.P.P.von interficere: "zwei getötet" Ablativus absolutus

submovit: 3.P.Sg.Perf.akt.von submovere: "er drängte zurück"

Conantibus (auxiliari) suis: Dat.P.Praes.akt.wörtlich: "den Seinen (zu Hilfe zu kommen) versuchenden Participium coniunctum

conamini: 2.P.Pl.Praes.von conari: "ihr versucht"

deficiunt:3.P.Pl.Praes.akt.: "sie verlassen" (vires me deficiunt: die Kräfte verlassen mich)

abite: 2.P.Pl.Imperativ von abire: "geht weg!"

dum: solange dum + Indikativ

recipite: 2.P.Pl.Imperativ von recipere: "zieht euch zurück!"

pugnans: Nom.Sg.m.P.Praes.akt.von pugnare: "kämpfend" Participium coniunctum

concidit: 3.P.Sg.Perf.akt.von concidere: "er fiel"

saluti fuit: Dat. fin.

 

Übersetzung

Zur selben Zeit wurden der Zenturio Fabius und die, die mit ihm zugleich die Mauer erstiegen hatten, umringt, getötet und von der Mauer herabgeworfen. Marcus Petronius wurde, als er versucht hatte, die Tore einzuschlagen, von einer Menge überwältigt; er gab sich selbst schon auf und nachdem er schon viele Wunden erhalten hatte, sagte er zu seinen Kameraden, die jenem gefolgt waren: "Weil ich mich ja zusammen mit euch nicht retten kann, will ich wenigstens für euer Leben sicher sorgen, die ich euch durch meine Ruhmsucht in diese Gefahr geführt habe. Wenn ihr die Gelegenheit habt, sorgt für euch!"

Zugleich drang er mitten unter die Feinde, tötete zwei und drängte die übrigen ein wenig vom Tor zurück. Als die Seinen zu helfen versuchten, sagte er zu ihnen: "Vergeblich versucht ihr meinem Leben zu Hilfe zu kommen, mich verlassen schon Blut und Kräfte. Daher geht weg, solange es noch eine Gelegenheit gibt, und zieht euch zur Legion zurück!" Und so fiel er kurz darauf im Kampf und rettete die Seinen.

HOME  Home      LATEIN  Schriftsteller