König Midas

cumque choro ǁ meliore ǁ sui ǁ vineta Timoli

Pactolonque | petit, ǁ quamvis ǁ non ǁ aureus illo

tempore nec ǁ caris ǁ erat invidiosus harenis.

hunc adsueta | cohors, ǁ satyri ǁ bacchaeque, frequentant,

   90     at Silenus | abest: ǁ titubant(em) annisque meroque              

ruricolae ǁ cepere ǁ Phryges ǁ vinctumque coronis

ad regem ǁ duxere ǁ Midan, ǁ cui ǁ Thracius Orpheus

orgia tradiderat ǁ cum Cecropio Eumolpo.

qui simul agnovit ǁ socium ǁ comitemque sacrorum,

   95     hospitis adventu ǁ festum ǁ genialiter egit              

per bis quinque | dies ǁ et iunctas ǁ ordine noctes,

et iam stellarum ǁ sublime coegerat agmen

Lucifer undecimus, ǁ Lydos ǁ cum ǁ laetus in agros

rex venit et ǁ iuveni ǁ Silenum ǁ reddit alumno.

100      Huic deus optandi ǁ gratum, ǁ sed inutile, fecit

            muneris arbitrium ǁ gaudens ǁ altore recepto,

            ille mal(e) usurus ǁ donis ǁ ait ǁ „effice, quidquid

            corpore contigero, ǁ fulvum ǁ vertatur in aurum !“

            adnuit optatis ǁ nocituraque ǁ munera solvit

105      Liber et indoluit, ǁ quod non ǁ meliora petisset.

                 Laetus abit ǁ gaudetque ǁ malo ǁ Berecyntius heros.

            pollicitique fidem ǁ tangendo ǁ singula temptat
            vixque sibi ǁ credens, ǁ non alta ǁ fronde virentem

            Ilice detraxit ǁ virgam: ǁ virg(a) aurea facta (e)st.

 110     tollit humo ǁ saxum: ǁ saxum ǁ quoque ǁ palluit auro.

            contigit et ǁ glaebam: ǁ contactu ǁ glaeba potenti
            massa fit; ǁ arentis ǁ Cereris ǁ decerpsit aristas:
            aurea messis | erat; ǁ demptum ǁ tenet ǁ arbore pomum:
            Hesperidas ǁ donasse ǁ putes; ǁ si ǁ postibus altis
 115     admovit ǁ digitos, ǁ postes ǁ radiare videntur;       
            ill(e) etiam ǁ liquidis ǁ palmas ǁ ubi ǁ laverat undis,
            unda fluens ǁ palmis ǁ Danaen ǁ eludere posset;
            vix spes ipse | suas ǁ animo ǁ capit ǁ aurea fingens
            omnia. gaudenti ǁ mensas ǁ posuere ministri
 120      exstructas ǁ dapibus ǁ nec tostae ǁ frugis egentes:       

                Tum vero, ǁ siv(e) ille ǁ sua ǁ Cerealia dextrā

            munera contigerat, ǁ Cerealia ǁ dona rigebant:

            Sive dapes ǁ avido ǁ convellere ǁ dente parabat,

            lammina fulva | dapes ǁ admoto ǁ dente premebat.

 125      miscuerat ǁ puris ǁ auctorem ǁ muneris undis:       
            fusile per ǁ rictus ǁ aurum ǁ fluitare videres.

                 Attonitus ǁ novitate ǁ mali ǁ divesque miserque

            effuger(e) optat | opes ǁ et, quae ǁ modo ǁ voverat, odit.

copia nulla | famem ǁ relevat; ǁ sitis ǁ arida guttur

 130     urit, et inviso ǁ meritus ǁ torquetur ab auro              

ad caelumque | manus ǁ et splendida ǁ bracchia tollens

'da veniam, ǁ Lenaee ǁ pater! ǁ peccavimus' inquit,

'sed miserere, | precor, ǁ speciosoqu(e) eripe damno!'

mite deum ǁ numen: ǁ Bacchus ǁ peccasse fatentem

 135      restituit ǁ pactique ǁ fide ǁ data ǁ munera solvit              

'ne' ve 'mal(e) optato ǁ maneas ǁ circumlitus auro,

 vad(e)' ait 'ad ǁ magnis ǁ vicinum ǁ Sardibus amnem

 perque iugum ǁ nitens ǁ labentibus ǁ obvius undis

 carpe viam, ǁ donec ǁ venias ǁ ad ǁ fluminis ortus,

 140      spumigeroque | tuum ǁ fonti, ǁ qua ǁ plurimus exit,              

 subde caput ǁ corpusque ǁ simul, ǁ simul ǁ elue crimen.'

 rex iussae ǁ succedit ǁ aquae: ǁ vis ǁ aurea tinxit

 flumen et humano ǁ de corpore ǁ cessit in amnem;

 nunc quoque iam ǁ veteris ǁ percepto ǁ semine venae

 145      arva rigent ǁ auro ǁ madidis ǁ pallentia glaebis.              

                 Ille perosus | opes ǁ silvas ǁ et ǁ rura colebat

 Panaque montanis ǁ habitantem ǁ semper in antris,

 pingue sed ingenium ǁ mansit, ǁ nocituraque, ut ante,

 rursus erant ǁ domino ǁ stultae ǁ praecordia mentis.

 150       nam freta prospiciens ǁ late ǁ riget ǁ arduus alto              

 Tmolus in ascensu ǁ clivoqu(e) extensus utroque

 Sardibus hinc, ǁ illinc ǁ parvis ǁ finitur Hypaepis.

 Pan ibi dum ǁ teneris ǁ iactat ǁ sua ǁ sibila nymphis

 et leve cerata ǁ modulatur harundine carmen

 155      ausus Apollineos ǁ prae se ǁ contemnere cantus,              

 iudice sub Tmolo ǁ certamen ǁ venit ad inpar.

                  Monte suo ǁ senior ǁ iudex ǁ consedit et aures

 liberat arboribus: ǁ quercu ǁ coma ǁ caerula tantum

 cingitur, et ǁ pendent ǁ circum ǁ cava ǁ tempora glandes.

 160      isque deum ǁ pecoris ǁ spectans ǁ 'in ǁ iudice' dixit              

 'nulla mora (e)st.' ǁ calamis ǁ agrestibus ǁ insonat ille

 barbaricoque | Midan ǁ (aderat ǁ nam ǁ forte canenti)

 carmine delenit; ǁ post hunc ǁ sacer ǁ ora retorsit

 Tmolus ad os ǁ Phoebi: ǁ vultum ǁ sua ǁ silva secuta (e)st.

 165       ille caput ǁ flavum ǁ lauro ǁ Parnaside vinctus              

  verrit humum ǁ Tyrio ǁ saturata ǁ murice palla

  instructamque | fidem ǁ gemmis ǁ et ǁ dentibus Indis

  sustinet a ǁ laeva, ǁ tenuit ǁ manus ǁ altera plectrum;

 artificis ǁ status ipse ǁ fuit. ǁ tum ǁ stamina docto

 170       pollice sollicitat, ǁ quorum ǁ dulcedine captus               

 Pana iubet ǁ Tmolus ǁ citharae ǁ submittere cannas.

             Iudicium ǁ sanctique ǁ placet sententia montis

 omnibus, arguitur ǁ tamen atqu(e) iniusta vocatur

 unius sermone ǁ Midae; ǁ nec Delius aures

 175      humanam ǁ stolidas ǁ patitur ǁ retinere figuram,              

sed trahit in ǁ spatium ǁ villisqu(e) albentibus inplet

 instabilesqu(e) imas ǁ facit et ǁ dat ǁ posse moveri:

 cetera sunt ǁ hominis, ǁ partem ǁ damnatur in unam

 induiturqu(e) aures ǁ lente ǁ gradientis aselli.

 180      ille quidem ǁ celare ǁ cupit ǁ turpique pudore              

 tempora purpureis ǁ temptat ǁ relevare tiaris;

 sed solitus ǁ longos ǁ ferro ǁ resecare capillos

 viderat hoc ǁ famulus, ǁ qui cum ǁ nec ǁ prodere visum

 dedecus auderet, ǁ cupiens ǁ efferre sub auras,

 185      nec posset ǁ reticere ǁ tamen, ǁ secedit humumque              

 effodit et, ǁ domini ǁ quales ǁ adspexerit aures,

 voce refert ǁ parva ǁ terraequ(e) inmurmurat haustae

 indiciumque | suae ǁ vocis ǁ tellure regesta

 obruit et ǁ scrobibus ǁ tacitus ǁ discedit opertis.

 190      creber harundinibus ǁ tremulis ǁ ibi ǁ surgere lucus               

coepit et, ut ǁ primum ǁ pleno ǁ maturuit anno,

prodidit agricolam: ǁ leni ǁ nam ǁ motus ab austro

obruta verba | refert ǁ dominique | coarguit aures.