Sprechpausen (Zäsuren):

5. - Pause nach dem 4. Fuß : bukolische Diärese  ǁ

  5   Maeoniaequ(e) animum ǁ fatis ǁ intendit Arachnes,               
        quam sibi lanificae ǁ non cedere ǁ laudibus artis
        audierat. ǁ non illa ǁ loco ǁ nec origine gentis
        clara, sed arte fuit: ǁ pater huic ǁ Colophonius Idmon
        Phocaico ǁ bibulas ǁ tinguebat ǁ murice lanas;
 10    occiderat ǁ mater, ǁ sed ǁ et haec ǁ de ǁ plebe suoque               
        aequa viro ǁ fuerat; ǁ Lydas ǁ tamen ǁ illa per urbes
        quaesierat studio ǁ nomen ǁ memorabile, quamvis
        orta domo ǁ parva ǁ parvis ǁ habitabat Hypaepis.
        huius ut adspicerent ǁ opus admirabile, saepe
 15    deseruere sui ǁ nymphae ǁ vineta Timoli,               
        deseruere suas ǁ nymphae ǁ Pactolides undas.
        nec factas ǁ solum ǁ vestes, ǁ spectare iuvabat
        tum quoque, cum ǁ fierent: ǁ tantus ǁ decor ǁ adfuit arti,
        sive rudem ǁ primos ǁ lanam ǁ glomerabat in orbes,
 20    seu digitis ǁ subigebat ǁ opus ǁ repetitaque longo               
        vellera mollibat ǁ nebulas ǁ aequantia tractu,
        sive levi ǁ teretem ǁ versabat ǁ pollice fusum,
        seu pingebat acu; ǁ scires ǁ a ǁ Pallade doctam.
        quod tamen ipsa negat ǁ tantaqu(e) offensa magistra
 25    'certet' ait ǁ 'mecum: ǁ nihil est, ǁ quod ǁ victa recusem!'               
                Pallas anum ǁ simulat: ǁ falsosqu(e) in tempora canos
        addit et infirmos, ǁ baculo ǁ quos ǁ sustinet, artus.
        tum sic orsa loqui ǁ 'non omnia ǁ grandior aetas,
        quae fugiamus, habet: ǁ seris ǁ venit ǁ usus ab annis.
 30    consilium ǁ ne sperne ǁ meum: ǁ tibi ǁ fama petatur               
        inter mortales ǁ faciendae ǁ maxima lanae;
        cede deae ǁ veniamque ǁ tuis, ǁ temeraria, dictis
        supplice voce roga: ǁ veniam ǁ dabit ǁ illa roganti.'
        adspicit hanc ǁ torvis ǁ inceptaque ǁ fila relinquit
 35    vixque manum ǁ retinens ǁ confessaque ǁ vultibus iram               
        talibus obscuram ǁ resecuta (e)st ǁ Pallada dictis:
        'mentis inops ǁ longaque ǁ venis ǁ confecta senecta,
        et nimium ǁ vixisse diu ǁ nocet. ǁ audiat istas,
        si qua tibi ǁ nurus est, ǁ si qua (e)st ǁ tibi ǁ filia, voces;
 40    consilii ǁ satis est ǁ in me ǁ mihi, ǁ neve monendo               

profecisse putes, ǁ eadem (e)st ǁ sententia nobis.
        cur non ipsa venit? ǁ cur haec ǁ certamina vitat?'
        tum dea 'venit!' ait ǁ formamque removit anilem
        Palladaqu(e) exhibuit: ǁ venerantur ǁ numina nymphae
 45    Mygdonidesque nurus; ǁ sola (e)st ǁ non ǁ territa virgo,               
        sed tamen erubuit, ǁ subitusqu(e) invita notavit
        ora rubor ǁ rursusqu(e) evanuit, ǁ ut solet aer
        purpureus ǁ fieri, ǁ cum prim(um) Aurora movetur,
        et breve post ǁ tempus ǁ candescere ǁ solis ab ortu.
 50    perstat in incepto ǁ stolidaeque cupidine palmae               
        in sua fata ruit; ǁ nequ(e) enim ǁ Iove ǁ nata recusat
        nec monet ulterius ǁ nec iam ǁ certamina differt.
        haud mora, constituunt ǁ diversis ǁ partibus ambae
        et gracili ǁ geminas ǁ intendunt ǁ stamine telas:
 55    tela iugo ǁ vincta (e)st, ǁ stamen ǁ secernit harundo,               
        inseritur ǁ medium ǁ radiis ǁ subtemen acutis,
        quod digit(i) expediunt, ǁ atqu(e) inter ǁ stamina ductum
        percusso ǁ paviunt ǁ insecti ǁ pectine dentes.
        utraque festinant ǁ cinctaequ(e) ad ǁ pectora vestes
 60    bracchia docta movent, ǁ studio ǁ fallente laborem.               
        illic et Tyrium ǁ quae purpura ǁ sensit aenum
        texitur et ǁ tenues ǁ parvi ǁ discriminis umbrae;
        qualis ab imbre solent ǁ percussis ǁ solibus arcus
        inficer(e) ingenti ǁ longum ǁ curvamine caelum;
 65    in quo diversi ǁ niteant ǁ cum ǁ mille colores,               
        transitus ipse tamen ǁ spectantia ǁ lumina fallit:
        usqu(e) adeo, ǁ quod tangit, ǁ idem (e)st; ǁ tamen ǁ ultima distant.
        illic et ǁ lentum ǁ filis ǁ inmittitur aurum
        et vetus in ǁ tela ǁ deducitur ǁ argumentum.
 70         Cecropia ǁ Pallas ǁ scopulum ǁ Mavortis in arce               
        pingit et ǁ antiquam ǁ de terrae ǁ nomine litem.
        bis sex caelestes ǁ medio ǁ Iove ǁ sedibus altis
        augusta ǁ gravitate ǁ sedent; ǁ sua ǁ quemque deorum
        inscribit facies: ǁ Iovis est ǁ regalis imago;
 75    stare deum ǁ pelagi ǁ longoque ferire tridente               
        aspera saxa facit, ǁ medioqu(e) e ǁ vulnere saxi
        exsiluisse fretum, ǁ quo pignore ǁ vindicet urbem;
        at sibi dat ǁ clipeum, ǁ dat acutae ǁ cuspidis hastam,
        dat galeam ǁ capiti, ǁ defenditur ǁ aegide pectus,
 80    percussamque sua ǁ simulat ǁ de ǁ cuspide terram               
        edere cum ǁ bacis ǁ fetum ǁ canentis olivae;
        mirarique deos: ǁ operis ǁ Victoria finis.
        ut tamen exemplis ǁ intellegat ǁ aemula laudis,
        quod pretium ǁ speret ǁ pro tam ǁ furialibus ausis
 85    quattuor in ǁ partes ǁ certamina ǁ quattuor addit,               
        clara colore suo, ǁ brevibus distincta sigillis:
        Threiciam ǁ Rhodopen ǁ habet angulus ǁ unus et Haemum,
        nunc gelidos ǁ montes, ǁ mortalia ǁ corpora quondam,
        nomina summorum ǁ sibi qui ǁ tribuere deorum;
 90    altera Pygmaeae ǁ fatum ǁ miserabile matris               
        pars habet: hanc ǁ Iuno ǁ victam ǁ certamine iussit
        esse gruem ǁ populisque ǁ suis ǁ indicere bellum;
        pinxit et Antigonen, ǁ ausam ǁ contendere quondam
        cum magni ǁ consorte ǁ Iovis, ǁ quam ǁ regia Iuno
  95   in volucrem ǁ vertit, ǁ nec profuit ǁ Ilion illi               
        Laomedonve pater, ǁ sumptis quin ǁ candida pennis
        ipsa sibi ǁ plaudat ǁ crepitante ciconia rostro;
        qui superest ǁ solus, ǁ Cinyran ǁ habet ǁ angulus orbum;
        isque gradus ǁ templi, ǁ natarum ǁ membra suarum,
100   amplectens ǁ saxoque ǁ iacens ǁ lacrimare videtur.               
        circuit extremas ǁ oleis ǁ pacalibus oras
        (is modus est) ǁ operisque ǁ sua ǁ facit ǁ arbore finem.
             Maeonis elusam ǁ designat ǁ imagine tauri
        Europam: ǁ verum ǁ taurum, ǁ freta ǁ vera putares;
105   ipsa videbatur ǁ terras ǁ spectare relictas               
        et comites ǁ clamare ǁ suas ǁ tactumque vereri
        adsilientis aquae ǁ timidasque reducere plantas.
        fecit et Asterien ǁ aquila luctante teneri,
        fecit olorinis ǁ Ledam ǁ recubare sub alis;
110   addidit, ut ǁ satyri ǁ celatus imagine pulchram               
        Iuppiter inplerit ǁ gemino ǁ Nycteida fetu,
        Amphitryon ǁ fuerit, ǁ cum te, ǁ Tirynthia, cepit,
        aureus ut ǁ Danaen, ǁ Asopida ǁ luserit ignis,
        Mnemosynen pastor, ǁ varius ǁ Deoida serpens.
115   te quoque mutatum ǁ torvo, ǁ Neptune, iuvenco               

        virgin(e) in Aeolia ǁ posuit; ǁ tu ǁ visus Enipeus
        gignis Aloidas, ǁ aries ǁ Bisaltida fallis,
        et te flava comas ǁ frugum ǁ mitissima mater
        sensit equum, ǁ sensit ǁ volucrem ǁ crinita colubris
120   mater equi ǁ volucris, ǁ sensit ǁ delphina Melantho:               
        omnibus his ǁ faciemque ǁ suam ǁ faciemque locorum
        reddidit. est ǁ illic ǁ agrestis imagine Phoebus,
        utque mod(o) accipitris ǁ pennas, ǁ modo ǁ terga leonis
        gesserit, ut ǁ pastor ǁ Macareida ǁ luserit Issen,
125   Liber ut Erigonen ǁ falsa ǁ deceperit uva,               
        ut Saturnus equo ǁ geminum ǁ Chirona crearit.
        ultima pars ǁ telae, ǁ tenui ǁ circumdata limbo,
        nexilibus ǁ flores ǁ hederis ǁ habet ǁ intertextos.
                Non illud ǁ Pallas, ǁ non illud ǁ carpere Livor
130   possit opus: ǁ doluit ǁ successu ǁ flava virago               
        et rupit ǁ pictas, ǁ caelestia ǁ crimina, vestes,
        utque Cytoriaco ǁ radium ǁ de ǁ monte tenebat,
        ter quater Idmoniae ǁ frontem ǁ percussit Arachnes.
        non tulit infelix ǁ laqueoqu(e) animosa ligavit
135   guttura: pendentem ǁ Pallas ǁ miserata levavit               
         atque ita 'vive quidem, ǁ pende ǁ tamen, ǁ inproba' dixit,
         'lexqu(e) eadem ǁ poenae, ǁ ne sis ǁ secura futuri,
         dicta tuo ǁ generi ǁ serisque nepotibus esto!'
         post ea discedens ǁ sucis ǁ Hecateidos herbae
140   sparsit: et extemplo ǁ tristi ǁ medicamine tactae               
         defluxere comae, ǁ cum quis ǁ et ǁ naris et aures,
         fitque caput ǁ minimum; ǁ toto ǁ quoque ǁ corpore parva (e)st:
         in later(e) exiles ǁ digiti ǁ pro ǁ cruribus haerent,
         cetera venter habet, ǁ de quo ǁ tamen ǁ illa remittit
145   stamen et antiquas ǁ exercet aranea telas.